Pan Podstolic

Sample Image




[12]
Władysław Jagiellończyk, podczas gdy w całej Europie coraz silniej wikłano przemysł w rożne określenia, pierwszy zniósł w Polsze bractwa i cechy, dozwalając każdemu z
zupełną wolnością trudnić się jakiem chcąc rzemiosłom.
I rzeczywiście od tego czasów, a szczególniej pod rządnemi Zygmuntami, miasta nasze, używając zupełnej swobody przemysłu i czujnej opieki Rządu, przyszły były do znacznej
zamożności. W cza sach dopiero już anarchii naszej, Konstytucya 1768 r. cechy znowu przywrócone w całej Rptej dokonały upadku miast i przemysłu.
Ktoby życzył dokładniej o ich szkodliwości przekonać się, niech odczyta w dziele Adama Smitha _O Bogactwie narodów x. I. r. _10. _x, IV. r. 7 _itd. — albo JB.
Saya _Wykładu Ekonomii polit. x. I. r. XVII. _Liczne o nadużyciach i szkodliwości cechów pisma znaleźć można u F. Ch. J.
Fiszera: _Lehrbegriff Sämelicher Kameral und Policeyrechte, sowohl von Deutschland überhaupt, als inshesondere in den Preuss Staaten. Frankfurt an der Oder _1785. 8. 3r. _Band.
_ 478 — 557. Tudzież w _Allgem: jurist. Oracul III. _594 — 8. _V.
_1 — 160 _i IX _itd —
Z pomiędzy naszych pisarzów u Sukowieckiego _O upadku miast i przemysłu w Polszcze, _a najdokładniej u Hr. Fr.
Skarbka, w szacownem dziele _O Gospodarstwie Narodowem. T. IV. Cz. II R._ 7 _O cechach. - _
[13]
Porównajmy czysty dochód z opłat bramnych, z tem co on konsumentom kosztuje.
Jakąkolwiek ilość weźmiemy do śledzenia przyrostków tego naddatku, stosunek zawsze będzie jednostajny, Weźmijmy naprzykład te same 15 groszy od beczki żyta.
Na opłatę officijalistów, kancellarii, strażników i na inne koszta liczyć można piątą część dochodu; zatem z 15 groszy na czysty dochód wypada groszy 19.
Tymczasem przekupień, który kupił tę beczkę żyta i zapłacił naddatku gr.
15, przedając ją musi swoję summę i naddatek odebrać z procentem, dajmy dziesiątym; to jest że naddatek z rąk jego wyjdzie już w postaci 16 1/2 groszy.

<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 Nastepna>>